برای ترمیم و بازسازی دندان های کودکان می توان از مواد مختلف استفاده کرد. مواد ترمیمی دندانپزشکی مانند آمالگام، کامپوزیت یا گلاس آینومر. گلاس آینومر مانند کامپوزیت ها هم رنگ دندان ها بوده و قابلیت اتصال به دندان های کودکان را دارد. همچنین گلاس آینومر از نظر دارویی خاصیت درمانی دارد. ماده فلوراید که باعث کاهش پوسیدگی در دندان های بچه ها می شود را آزاد می کند.
این ماده ترمیمی حداقل میزان انقباض را در هنگام سخت شدن دارا می باشد. می توان گفت که گلاس آینومرها در دندانپزشکی اطفال کاربرد بسیاری دارند. علت آن این است که این مواد دارای حساسیت تکنیکی کمتری نسبت به مواد کامپوزیتی دارد. همچنین کاربرد استفاده از آن ها نسبت به مواد کامپوزیتی آسان تر می باشد. البته برای افرادی که می‌خواهند نسبت به ترمیم دندانهای شیری و فرزندانشان اقدام کنند لازم است بدانند که این ماده ترمیمی دندانپزشکی نسبت به مواد کامپوزیتی که برای ترمیم دندانها استفاده می شود استحکام کمتری دارند.
فهرست مطالب
- مراحل انجام پر کردن دندان در دندانپزشکی کودکان
- انواع گلاس آینومور بر اساس تقویت کنندگی
- انواع گلس بر اساس نوع گیرش
- بررسی کاربردهای آینومر
- مزایای استفاده از آن
- سوالات متداول
مراحل پر کردن دندان در دندانپزشکی کودکان چگونه می باشد؟
- در دندانپزشکی کودکان ابتدا کودک باید از نظر روحی برای انجام ترمیم دندان و معاینه آماده شده و ترس و اضطراب نداشته باشد.
- پس از آن متخصص دندانپزشک اطفال با استفاده از بی حسی، دندان و نواحي اطراف آن را بی حس می کند. تا کودک دردی احساس نکند و موجب ناراحتی او شود.
- سپس دندانپزشک با استفاده از دستگاه دستی یا لیزر اقدام به برداشتن پوسیدگی می کند. پوسیدگی باید کاملاً برداشته شود تا هیچ جرم و ذره پوسیدگی و باکتری بین گلاس آینومر و دیگر مواد پر کننده و بخش داخلی دندان قرار نگیرد.
- پس از برداشتن پوسیدگی دندان ایزوله می شود تا رطوبت آسیبی به بخش در حال درمان نرساند.
- ماده چسبنده ای در داخل حفره قرار داده می شود. سپس ماده مخصوص پر کردن بر روی آن قرار می گیرد.
- سطح پرکردگی صاف می شود تا بین سطح پرکردگی و لبه طبیعی دندان تفاوتی وجود نداشته باشد. دندانپزشک اطفال قبل از اتمام کار باید اطمینان حاصل کند که هیچ شکستگی، ترک خوردگی یا گیر غذایی رخ نمی دهد.
- در مرحله آخر پرکردگی دندان با اشعه ست و محكم می شود.
تقسیم‌بندی‌های مختلفی براساس نوع تقویت‌کننده و نحوه گیرش برای سیمان گلاس آیونومر وجود دارد:
انواع سیمان گلاس آینومر براساس نوع تقویت کننده
- سیمان گلاس آیونومر معمولی. سیمان‌های گلاس آیونومر معمولی ترکیبی از تکنولوژی و شیمی سیلیکات‌ها و سیمان‌های پلی کربوکسیلاتی روی هستند. که به منظور ترکیب خصوصیات مطلوب هر دو جز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سیمان‌ها که حاوی شیشه‌های فلوئوروآلومیناسیلیکاتی با قابلیت رهایش یون هستند همانند سیمان‌های کربوکسیلاتی روی، از خانواده سیمان‌های پایه اسیدی می‌باشند.
- سیمان گلاس آیونومر اصلاح شده با رزین. به منظور بهبود خواص سیمان گلاس آیونومر معمولی از یک جز رزینی استفاده شده‌است. این جز از مونومرهای آبدوستی هستند که از قابلیت پلیمریزه شدن برخوردارند مثلاً 2-هیدروکسی اتیل متاکریلات. گیرش سیمان‌های اصلاح شده با رزین شامل یک واکنش اسید و باز و پلیمریزاسیون نوری است.
- سیمان گلاس آیونومر تقویت شده با فلز. در این سیستم از ذرات پرکننده فلزی برای بهبود استحکام، تافنس شکست و مقاومت به سایش استفاده شده‌است. معمولاً از ذرات نقره مثلاً پودر آلیاژ آمالگام استفاده می‌شود. این سیمان‌ها از رنگ ظاهری مناسبی برخوردار نمی‌باشند.
انواع سیمان گلاس آینومر براساس نحوه گیرش
خود سخت شونده
گیرش و سخت شدن در سیمان‌های خود سخت شونده تنها شامل واکنش اسید-باز بین پودر شیشه قلیایی و پلی اکریلیک اسید است. پس از اختلاط اجزا انجام می‌شود و سیمان سخت می‌شود.
سخت شونده با نور
دو نوع واکنش گیرش در سیمان گلاس آیونومر اصلاح شده با رزین رخ می‌دهد. ابتدا، واکنش اسید-باز بین پلی اکریلیک اسید و پودر شیشه ای قلیایی صورت می‌گیرد. سپس، پلیمریزاسیون به وسیلهٔ نور که با واکنش اکسایش/کاهش شروع می‌شود. واکنش پلیمریزاسیون رادیکال آزاد توسط پرتو تثبیت می‌شود. منجر به شکل‌گیری و پلیمریزاسیون پلی HEMA از گروه‌های آویز، غیراشباع و متاکریلات می‌شود که به PAA متصل هستند.
در این واکنش، پلی HEMA با PAA کوپلیمرایز می‌کند و به عنوان ماتریس دارای پیوندهای یونی و کووالانسی است و از لحاظ شیمیایی به ماتریس پلی اکریلیک از طریق گروه‌های COO و پیوندهای هیدروژنی پیوند داده می‌شود. مطالعات طیف‌سنجی مادون قرمز نشان می‌دهد که در طی واکنش گیرش، پیوند دوگانه در مایع پس از سخت شدن ناپدید می‌شود و تعدادی از گروه‌های اسید کربوکسیلیک بر مبنای پیشرفت واکنش قلیایی احیاء می‌شوند.
با کوپلیمرایز کردن بین گروه‌های PAA, BiS-GMA و HEMA یک ماتریس آلی متصل شده قوی حاصل می‌شود. واکنش‌های همزمان اسید-باز و پلیمریزاسیون نوری موجب افزایش و بهبود خواص فیزیکی و مکانیکی سیمان گلاس آیونومر اصلاح شده با رزین می‌شود که در واقع تشکیل همزمان پل‌های نمکی و اتصالات کووالانسی دلیل اصلی افزایش استحکام است.
کاربردهای گلاس آینومر
گلاس آینومرها، مجموعه ای از گزینه ها را در اختیار دندانپزشکان قرار می دهند. آنها طیف متنوعی دارند و با قابلیت ها و فرمولاسیون های متفاوت، در پروسه های زیادی به کمک دندانپزشکان می آیند. به عنوان مثال، سمان های گلاس آینومری با ویسکوزیته پایین (low-viscosity) می توانند به عنوان سیلانت عمل کنند که به دلیل خواص ادهزیونی و هیدروفیلیک، جایگزین خوبی برای سیلانت های رزینی بیماران خاص هستند. گلاس آینومرهای با ویسکوزیته بالا (High-viscosity) نیز می توانند به عنوان متریال فیلینگ و به جای رزین های کامپوزیتی عمل کرده و در بعضی موقعیت ها مورد استفاده قرار گیرند.
مزایا استفاده از گلاس آینومرها
- زیست سازگاری. سیمان‌های گلاس آیونومر به‌طور طبیعی به دلیل رهایش یون‌های فعال بیولوژیکی (فلوئور، سدیم، فسفات و سیلیکا) زیست فعال هستند. در واقع با توجه به قابلیت ایجاد چسبندگی شیمیایی به مینا، عاج دندان و حتی استخوان، از طریق واکنش بین پلی اسید موجود در سیمان و جزء هیدروکسی آپاتیت موجود در بافت دندان و استخوان، سیمان‌های گلاس آیونومر زیست فعال شناخته می‌شوند.
- چسبندگی شیمیایی به ساختار دندان. هر دو نوع گلاس آیونومر معمولی و اصلاح شده با رزین دارای مزیت آبدوستی هستند، بنابراین توانایی ترکنندگی سطوح تازه دندان و ایجاد پیوندهای چسبندهٔ پایدار را دارند. چسبندگی شیمیایی سیمان‌های گلاس آیونومر به مینا و عاج دندان از طریق واکنش یون‌های فسفات موجود در بافت دندان با گروه‌های کربوکسیلات موجود در اسید پلی آکریلیک حاصل می‌شوند. در کلینیک، سطح دندان تازه بریده شده با یک محلول آبی ۳۷٪ پلی (آکریلیک اسید) بر ای ۱۰ تا ۲۰ ثانیه و سپس با آب شست و شو داده می‌شود تا برای پیوند آماده شود. اسید سیتریک اولین ماده ای بوده که برای آماده سازی سطوح دندان مورد استفاده قرار گرفته‌است، این اسید با وجود اینکه اسید چندان قوی ای نیست ولی قدرت سایندگی زیادی دارد. این تکنیک لایه اسمیر را از بین می‌برد. علاوه بر این، با مینرال زدایی جزئی سطح دندان، سبب افزایش سطح شده و امکان اتصال میکرومکانیکی را فراهم می‌آورد.
- ضریب انبساط حرارتی مشابه با عاج دندا.: ساختار دندان و مواد ترمیمی در دهان بر اثر حرارت نوشیدنی‌ها و غذاهای داغ منبسط و با قرارگیری در معرض مواد سرد منقبض خواهند شد. در صورت زیاد بودن میزان اختلاف در ضریب انبساط حرارتی بین دندان و مواد ترمیمی، چنین انبساط و انقباض‌هایی ممکن است سبب شکسته شدن درزبندی مواد ترمیمی در دهان شود.
سخن پایانی
اگر قصد خرید گلاس آینومر ترمیمی را دارید، روی قسمت رنگی کلیک کنید. شرکت پیشرودنت می‌کوشد با تامین مواد اولین دندانپزشکی مرغوب و باکیفیت نیاز شما دندانپزشکان عزیز را فراهم کند. در پایان اگر نظر یا پیشنهادی دارید می‌توانید با واحد پشتیبانی پیشرودنت تماس حاصل فرمایید یا در کامنت همین مقاله درج کنید.
سوالات متداول
ترمیم های کامپوزیت می توانند جایگزین شوند اما در حالت ایده آل هرچه کمتر انجام شود بهتر است. هر بار که کامپوزیت دندان برداشته می شود ، برداشتن آن بدون آسیب رساندن به مینای دندان و عاج محیطی ( بافت سخت زیر مینای دندان که اکثریت دندان را تشکیل می دهد ) دشوار است.
پس از انجام دادن کامپوزیت ، می توانید بلافاصله غذا بخورید یا نوشیدنی میل کنید و نیازی به اقدامات احتیاطی خاصی نیست ، اما باید مراقب باشید که نشکند ، درست مانند دندان های خود از آنها مراقبت کنید. پس از ترمیم کامپوزیت ، توصیه هایی که باید از آن اجتناب شود همان توصیه های کلی در مورد مراقبت از دندان است ، مانند جلوگیری از جویدن ناخن یا جویدن وسایلی مانند درب قلم ، که ممکن است به کامپوزیت آسیبی وارد کند.
