دندانپزشکی اطفال یا پدودنتیکس متخصص در بهداشت دهان و دندان کودکان هستند. این دندانپزشکان انواع بیماری‌های دندانی را در نوزادان، کودکان و نوجوانان درمان می‌کنند. امروزه بسیاری از کودکان در معرض بیماری‌های مختلف دهان و دندان قرار دارند و پوسیدگی دندان در آنها بسیار شایع است. دندانپزشکان اطفال تکنیک‌های مسواک زدن و مراقبت از آنها را به کودکان آموزش می‌دهند. دندانپزشکی اطفال بهترین انتخاب برای رفع نیازهای دهان و دندان کودک و دادن اطلاعات لازم به والدین هستند. برای تبدیل شدن به یک متخصص دندانپزشکی اطفال، یک فرد باید حداقل دو تا سه سال دوره آموزشی تخصص را پس از دوره عمومی‌بگذراند.
کار با کودکان به خصوص آنهایی که درد دارند کمی‌مشکل است. کودکان دارای نوسانات خلقی هستند و رفتار آنها کاملاً متفاوت از حالت عادی است. دندانپزشکان باید صبر و حوصله زیادی نشان دهند و تکنیک‌های موثری برای رسیدگی به کودکان و از بین بردن درد آنها داشته باشند. به همین دلیل متخصصین دندانپزشکی اطفال تکنیک‌های مدیریت رفتار خاصی برای هر کودک با توجه به شرایطش در نظر می‌گیرد.
دندانپزشک در ابتدا در مورد چگونگی رفتار، ترس و سلامت دندان کودک با والدین صحبت می‌کند. او باید والدین را از مراحل مربوط به پروسه دندانپزشکی کودکان آگاه کند. همچنین باید از آنها بخواهد که ذهن کودک را در مورد این روش آماده کنند. دندانپزشک اطفال و کودکان باید رابطه قوی با یکدیگر داشته باشند تا بتوانند به طور موثر و کارآمد درمان کودکان را انجام دهند.
خدمات دندانپزشکی کودکان عبارتند از :
با توجه به این که کودکان علاقه زیادی به مصرف مواد قندی دارند، بهتر است برای پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها برای کودکان مسواک زده شود. برای این کار حتما مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را به کودکان خود آموزش دهید. در صورت مشاهده علائم پوسیدگی در دندان‌ها جهت پیشگیری از عفونت و ایجاد آبسه و کشیده شدن دندان باید بسیار سریع به دندانپزشک مراجعه کنید. او می‌تواند دندان‌های شیری و دائمی کودک را ترمیم کند.
در صورتی که پوسیدگی‌های دندان عمیق باشد اما هنوز آبسه یا عفونت نکرده باشد، متخصص دندانپزشک اطفال اقدام به عصب کشی دندان‌های شیری می‌کند. به این صورت که عصب آن را خارج کرده و دندان را ترمیم می‌کند.
آسیب‌ها و شکستگی‌های جزئی دندان‌های جلو از جمله مواردی شایع در دوران کودکی است. متخصص دندانپزشک اطفال می‌تواند با کمک برخی مواد خاص که با نام باندینگ شناخته می‌شود، این آسیب‌ها را برطرف و ترمیم کند. جنس این مواد همرنگ دندان‌ها است و بسیار مقاوم بوده و با رشد کودک ماندگار خواهد بود.
چنان چه ترمیم دندان‌های شیری وسیع باشد، دندانپزشک اطفال برای جلوگیری از شکستگی دندان و پوسیدگی مجدد روی دندان‌ها را روکش مخصوص فلزی می‌کند. این روکش روی دندان چسبیده می‌شود و در زمان افتادن دندان شیری همراه با خود دندان از دهان خارج می‌شود.
متخصص دندانپزشک اطفال برای پیشگیری یا درمان حفره‌های دندان یا پوسیدگی دندان، از فلوراید استفاده می‌کنند. فلوراید می‌تواند به تقویت مینا دندان کمک زیادی کند. مهم‌ترین اقدامی که دندانپزشکان اطفال برای محافظت از دندان در برابر پوسیدگی می‌توانند انجام دهند، پروسه فلوراید تراپی یا فلوراید درمانی است. علاوه بر آن استفاده از دهانشویه فلوراید در کودکان بالا ۶ سال به صورت هفته‌ای ۲ یا ۳ بار می‌تواند کمک موثری به سالم ماندن دندان‌ها کند.
اگر دندان‌های شیری زودتر از زمان خود کشیده شوند، دندان‌های طرفین به سمت فضا خالی حرکت می‌کنند. تنگ شدن فضا باعث می‌شود تا دندان‌های دائمی زیرین به صورت نامرتب رشد کنند. همچنین افتادن دندان‌های شیری دیرتر از زمان خاص خود هم سبب تاخیر رویش و کج شدن دندان‌های دائمی خواهد شد. برای جلوگیری از همچین پیشامدی باید دندان‌های شیری تا زمان رویش دندان دائمی زیر آن، با مراجعه به دندانپزشکی کودکان و اطفال اقدامات لازم را انجام داد. در موارد ضروری پس از کشیدن دندان شیری، دندانپزشک با قالب گیری و ساخت وسیله‌ای به نام فضانگهدار به صورت ثابت با متحرک، رویش منظم دندان‌ها را تضمین می‌کند.
هنگامی که زمان کشیدن دندان‌های شیری در کودکان فرا رسید، می‌توانید به دندانپزشکی کودکان و اطفال مراجعه کنید تا این کار را برای فرزندتان انجام دهد.
سطوح جونده دندان‌های آسیاب در خردسالان دارای شیارهایی است که مواد غذایی می‌تواند در آن گیر کند. به دلیل زیاد بودن آنها، مسواک زدن به تنهایی قادر به تمیز کردن آنها نخواهد بود. متخصصان دندانپزشکان کودکان با کمک سیلانت‌های دندانپزشکی کودکان و اطفال اقدام به پرکردن یا شیار بندی این حفره‌ها می‌کنند. این کار باعث می‌شود تا احتمال پوسیدگی دندان کاهش یابد و مانع از آسیب دیدن مینا دندان شود.
در این روش از مواد همرنگ دندان و رقیق رزینی برای پوشاندن شیارهای عمیق و منافذ دندان‌ها استفاده می‌کنند. ابتدا سطح دندان را با بروساژ تمیز می‌کنند و بدون این که دندان تراش بخورد، مواد فیشورسیلانت را مثل چسب روی دندان قرار می‌دهند. سپس توسط نور دستگاه مخصوص در همان جلسه سفت و محکم می‌شود. بهترین سن برای فیشور سیلانت بین ۶ تا ۱۲ سال است که بیشتر مربوط به دندان‌های آسیای شیری و دائمی تازه رویش یافته می‌شود.
توجه به سن فرزند در مراجعه به دندانپزشکی بسیار مهم است . با توجه به اینکه دندان های شیری تقریبا از ۴ تا ۱۸ ماهگی رشد می کننده و معمولا تا ۲ تا ۳ سالگی یک سری کامل بیست تایی از آن ها رشد یافته اند. از روزی که اولین دندان کودک می روید ، وظیفه والدین جهت حفاظت از دندان ها در مقابل پوسیدگی آغاز می شود. از همین زمان است که دندان های کودک باید مرتب شسته شود و هم چنین با دندانپزشک اطفال آشنا شود.
نحوه رویش، مراقبت و ریزش دندان های شیری به طور مستقیم روی روند جوانه زدن و رویش دندان های دائمی فرزدندتان تاثیر میگذارد. چنانچه مشکلی برای دندان های شیری کودک ایجاد شود قطعا در آینده کودکتان با مشکلات دندانپزشکی بزرگی دست و پنجه نرم خواهد کرد که برطرف کردن آن ها مستلزم صرف هزینه بالا و وقت گرانبهایش خواهد بود. برای همین لازم است در همان آغاز کودکی و حتی شیرخوارگی کودک را به نزد یک متخصص دندانپزشک اطفال برد تا تمامی مشکلات موجود و پیش رو تویط او تشخیص داده شده و درمان شود. چنانچه چنین کاری انجام ندهید (در سنین پایین به متخصصان دندانپزشکی اطفال مراجعه نکنید) بعدها برای برطرف کردنش واقعا به مشکل برخواهید خورد.
چند سالی است که صحبت ها پیرامون رشته تخصصی دندانپزشکی کودکان زیاد است، در این مقاله به سوالات مهمی در خصوص دندانپزشک اطفال و رشته دندانپزشکی کودکان می پردازیم. در این مقاله که توسط تیم دکتر قدیمی نگارش شده است...
