ارتودنسی نامرئی یا فلزی، هر دو روشی برای مرتب کردن دندان‌ها هستند اما تفاوت‌هایی با هم دارند؛ برای مثال در ارتودنسی نامرئی از الاینرهای شفاف استفاده می‌شود که ظاهر بهتری دارد. هر کدام از این دو روش مزایا و محدودیت‌های خاص خود را دارند و انتخاب بین آن‌ها بستگی به شرایط شما دارد. اگر قصد انجام ارتودنسی دارید و بین این دو گزینه مانده‌اید، در ادامه همراه ما باشید تا ارتودنسی نامرئی یا فلزی را باهم مقایسه کنیم.
ارتودنسی نامرئی
در ارتودنسی نامرئی، که با نام ارتودنسی شفاف نیز شناخته می‌شود، از الاینرهای شفاف و پلاستیکی استفاده می‌شود که قابل جابه‌جایی هستند و به‌راحتی روی دندان‌ها قرار می‌گیرند. این الاینرها کاملاً شفاف‌اند و در نگاه اول اصلاً دیده نمی‌شوند، به همین دلیل برای افرادی که به زیبایی ظاهر اهمیت خیلی زیادی می‌دهند، مناسب است.
الاینرهای شفاف به طور اختصاصی برای هر فرد طراحی می‌شوند و باید هر دو هفته یک‌بار الاینر جدیدی را جایگزین کنید تا به تدریج دندان‌ها حرکت کنند. از آن‌جایی که این روش بدون براکت و سیم فلزی انجام می‌شود، بیمار در این شیوه درمان راحت‌تر است و درد کمتری دارد.
ارتودنسی نامرئی برای افراد زیر مناسب است:
- ناهنجاری‌های دندانی خفیف تا متوسط دارید. مثلاً کمی بهم‌ریختگی، فاصله بین دندان‌ها یا چرخش‌های جزئی؛ این موارد با الاینرهای شفاف قابل اصلاح هستند.
- به‌دنبال درمانی با ظاهر نامحسوس هستید. اگر نمی‌خواهید اطرافیان متوجه درمان ارتودنسی شما شوند، ارتودنسی نامرئی مناسب است.
- بهداشت دهان برایتان مهم است. چون الاینرها قابل برداشتن هستند، می‌توانید به‌راحتی مسواک و نخ‌دندان استفاده کنید و بهداشت دهان را بهتر حفظ کنید.
- سابقه ارتودنسی قبلی دارید و دندان‌هایتان کمی برگشت کرده‌اند. ارتودنسی نامرئی برای اصلاح‌های جزئی بعد از درمان‌های قبلی بسیار مؤثر است.
- بزرگسال هستید و رشد فک شما متوقف شده است.
- دوست دارید در طول درمان، کمتر به مطب مراجعه کنید؛ چون اغلب مراحل درمان از قبل برنامه‌ریزی شده‌اند، تعداد مراجعات حضوری در این روش کمتر است.
ارتودنسی فلزی ثابت
در این روش، براکت‌های فلزی به صورت دائمی روی دندان‌ها چسبانده می‌شوند و با استفاده از سیم و کش‌های ارتودنسی به‌آرامی دندان‌ها را حرکت می‌دهند. درمان با این روش معمولاً نتیجه بهتری دارد و برای اصلاح مشکلات فکی و دندانی که شدید هستند، به کار می‌رود.
اگرچه ظاهر فلزی این براکت‌ها برای خیلی از افراد ناخوشایند است، اما دقت بالا و عملکرد قدرتمند آن در جابجایی دندان‌ها باعث شده هنوز هم یکی از بهترین نوع ارتودنسی باقی بماند. علاوه بر این، هزینه آن هم نسبت به روش‌های نوین ارتودنسی کمتر و اقتصادی تر است.
اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، کاندیدا مناسبی برای ارتودنسی فلزی محسوب می‌شوید:
- دارای ناهنجاری‌های شدید دندانی یا فکی مانند شلوغی زیاد دندان‌ها، انحراف شدید فک، اوربایت یا آندربایت
- در سن رشد فک هستید؛ نوجوانان و کودکانی که هنوز در حال رشد هستند، پاسخ بهتری به این نوع ارتودنسی می‌دهند.
- دندان‌هایتان نیاز به جابه‌جایی بیشتری دارند.
- هزینه برایتان مهم است. ارتودنسی فلزی در مقایسه با انواع نامرئی یا سرامیکی، مقرون‌به‌صرفه‌تر است.
- به دنبال نتیجه سریع‌تری هستید. براکت‌های فلزی معمولاً مؤثرتر و سریع‌تر عمل می‌کنند، به‌ویژه در موارد پیچیده.
- دچار فاصله زیاد یا چرخش دندان‌ها هستید. اصلاح این موارد معمولاً با براکت فلزی نتیجه بهتر و پایدارتری خواهد داشت.
- درگیر انحراف میدلاین یا مشکلات بایت هستید. این دسته از ناهنجاری‌ها اغلب نیاز به نیروی مداوم و تحت کنترل دارند که با سیستم فلزی بهتر انجام می‌شود.
- ظاهر براکت‌ها برایتان اهمیت زیادی ندارد.
مقایسه ارتودنسی فلزی سنتی و ارتودنسی نامرئی
| ویژگی‌ها | ارتودنسی فلزی | ارتودنسی نامرئی (شفاف) |
| ظاهر | قابل مشاهده، فلزی | شفاف و تقریباً نامرئی |
| راحتی | ممکن است باعث زخم یا ناراحتی شود | بسیار راحت‌تر و بدون براکت |
| قابلیت جابه‌جایی | ندارد | دارد |
| مناسب برای | ناهنجاری‌های شدید | ناهنجاری‌های خفیف تا متوسط |
| نیاز به مراجعه | هر 4 الی 6 هفته | هر ۶ تا ۸ هفته |
| مدت درمان | معمولاً کمتر | ممکن است طولانی‌تر باشد |
| هزینه | اقتصادی‌تر | گران‌تر |
| مراقبت بهداشتی | نیاز به رعایت بهداشت بیشتر | امکان برداشتن و مسواک آسان‌تر |
مقایسه هزینه ارتودنسی شفاف و فلزی
ارتودنسی فلزی به دلیل استفاده از مواد ساده‌تر و تکنولوژی رایج‌تر، قیمت کمتری دارد. در حال حاضر هزینه ارتودنسی ثابت فلزی دو فک در تهران در حدود 68.000.000 تومان است.
در مقابل، ارتودنسی نامرئی به دلیل طراحی اختصاصی الاینرها، فناوری پیشرفته و مواد خاص مورد استفاده، هزینه بالاتری دارد. قیمت ارتودنسی نامرئی دو فک نیز از 130.000.000 تومان شروع می‌شود. برای دیدن لیست دقیق قیمت ارتودنسی دندان به سایت دکتر خدیوی، یکی از برترین متخصصین ارتودنسی و ارتوپدی فکین تهران، مراجعه کنید.
ارتودنسی شفاف برای شما مناسب‌تر است یا ثابت فلزی؟
به طور کلی تشخیص اینکه کدام روش بهتر است، تنها توسط متخصص ارتودنسی و پس از بررسی دقیق وضعیت دندان‌ها و فک شما امکان‌پذیر است. انتخاب بین ارتودنسی نامرئی یا فلزی با توجه به فاکتورهای مختلفی مثل نوع ناهنجاری، شدت آن، سن، میزان همکاری در رعایت بهداشت دهان توسط دکتر ارتودنسی، انجام می‌شود.
اگر ظاهر برایتان در طول درمان اهمیت زیادی دارد، برای مثال اگر در موقعیت‌های شغلی، اجتماعی یا رسمی حضور پررنگی دارید، می‌توانید ارتودنسی شفاف انجام دهید. الاینرهای شفاف به سختی دیده می‌شوند و در عین حال می‌توانید هنگام غذا خوردن یا مسواک زدن، آن را در بیاورید. از این رو برای بزرگسالانی که به دنبال درمانی ساده، منعطف و هماهنگ با سبک زندگی خود هستند، بسیار مناسب است.
اما در شرایطی که شدت ناهنجاری دندانی بیشتر باشد، باید ارتودنسی فلزی انجام شود؛ زیرا قدرت بیشتری در جابه‌جایی دندان‌ها دارد. همچنین این روش معمولاً برای کودکان و نوجوانان، مناسب‌تر است؛ زیرا هم استحکام بالایی دارد و هم فرآیند درمان سریع‌تر طی می‌شود.
انتخاب میان ارتودنسی نامرئی و فلزی
پاسخ قطعی برای این سوال که “ارتودنسی نامرئی یا فلزی کدام بهتر است؟” وجود ندارد، چون هرکدام مزایا و معایب خاص خود را دارند. ارتودنسی فلزی روشی مؤثر، اقتصادی و مناسب برای ناهنجاری‌های شدید است؛ در حالی که ارتودنسی شفاف روشی مدرن، زیباتر و راحت‌تر برای افرادی است که ظاهر برایشان اهمیت زیادی دارد و ناهنجاری‌شان شدید نیست.
دکتر خدیوی، عضو انجمن ارتودنسی آمریکا (AAO) به‌عنوان بهترین متخصص ارتودنسی تهران در 3 کلینیک تخصصی ارتودنسی، واقع در میرداماد، نواب و تهرانپارس جدیدترین متدهای ارتودنسی دنیا از جمله ارتودنسی دیجیتال، اسکن سه بعدی دندان و ارتودنسی نامرئی را انجام می‌دهند. بیماران ارتودنسی می‌توانند برای دریافت مشاوره ارتودنسی رایگان با دکتر خدیوی، به هر یک از کلینیک های نزدیک محل زندگی خود مراجعه نمایند.