پاتولوژیست کیست و پاتولوژی (آسیب شناسی) دهان و دندان به چه معنا است؟

پاتولوژی یا آسیب شناسی دهان و فک و صورت یکی از رشته‌های تخصصی دندان‌پزشکی است که به بررسی و تشخیص ماهیت بیماریهای مربوطه مانند ضایعات انتوژنیک، پوست دهلیزی، غدد بزاقی، رشد و نموی، استخوانی و… می‌پردازد. در واقع به معنای دقیق‌تر می‌توان گفت پاتولوژی دهان، فک و صورت علمی است که بیماری‌ها را به طور ریشه‌ای بررسی می‌کند و به دلایل زمینه‌ای ایجاد بیماری‌ها، اثرات بیماری‌ها و مواردی که باعث ایجاد علائم بیماری‌های مربوطه می‌شود، با استفاده از روش‌ها و تکنیک‌های مولکولی، میکروب شناسی و ایمنی شناسی می‌پردازد.

---

فهرست مطالب

• متخصص آسیب شناسی دهان، فک و صورت کیست؟
• وظیفه پاتالوژیست دهان و دندان چیست؟
• معرفی بیماری‌های دهان و دندان
• روش درمان متخصص آسیب شناسی دهان، فک و صورت چگونه است؟
• لیست بهترین متخصص‌های پاتولوژی فک و دهان
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

متخصص آسیب شناسی دهان، فک و صورت کیست؟

متخصص آسیب شناسی دهان،فک و صورت (Oral, maxillofacial pathology) یکی از پزشکانی می‌باشد که به شناسایی و بررسی بیماری‌هایی که مربوط به فک و صورت می‌باشد می‌پردازد. او به خوبی می‌تواند علت و فرآیندهای بیماری مربوط به فک و دهان را مورد بررسی قرار دهد و روش درمان آن‌ها را برای افراد مشخص کند. پاتولوژیست و یا همان پزشکی که در زمینه آسیب شناسی دهان، فک و صورت فعالیت می‌کند تخصص دندانپزشکی را دریافت کرده است. بیماری‌هایی که مربوط به مخاط دهان و یا آسیب های فک و صورت می‌باشد را این پزشک می‌تواند به بهترین نحو ممکن و با روش‌های متنوع درمان کند در واقع شما می‌توانید هر بیماری که مربوط به فک و صورت تان می‌باشد را نزد این پزشک درمان کنید.

از فعالیت‌های یک پاتولوژیست می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تهیه نمونه‌های بافتی با استفاده از تکنیک‌های تخصصی و تشخیص میکروسکوپی
• تشخیص و شناخت انواع بیماری‌های سیستمیک
• شناخت ریشه و ماهیت تغییرات بالینی
• بررسی چگونگی به وجود آمدن تغییرات ضایعات و اختلالات میکروسکوپی و ارتباط آ‌ن‌ها با نشانه‌های بالینی
• ارائه آموزش در زمینه‌ای که فعالیت می‌کند
• و…

وظیفه پاتالوژیست دهان و دندان چیست؟

وظیفه پاتالوژیست دهان و دندان بررسی آزمایشگاهی توده ها و نمونه های خارج شده از دهان، صورت و فک بیمار می باشد. درحقیقت میتوان گفت پاتالوژیست ها پزشک متخصص بیماری‌های دهان بوده و بیماری‌هایی که داخل دهان یا علایم آنها را را شناسایی و درمان می‌کنند.

به طوری که ای نمونه ها خارج شده از دهان بیمار را زیر میکرسکوپ در آزمایشگاه مشاهده می کنند. و پس از تشخیص ماهیت، گزارش پاتولوژی را برای همکاران جراح و دندانپزشک خود می فرستند. این متخصصین معمولا با بیماران ارتباط ندارد. اما گاهی اتفاق می افتد که در زمان جراحی و خارج نمودن بافت مورد نظر، پاتالوژیست حضور داشته باشد. و روند جراحی را مدیریت کرده و یا شاید خود عمل را برعهده بگیرد.

معرفی بیماری‌های دهان و دندان

بیماری‌های دهان و دندان شامل انواع مختلفی از عفونت‌های باکتریایی، ویروسی، قارچی و … هستند که می‌توانند باعث آسیب به بافت‌های دهان و دندان شوند. برخی از این بیماری‌ها عبارتند از:

۱. التهاب دهان: یک بیماری عفونی است که معمولاً توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شود. علائم آن شامل التهاب لثه، خونریزی لثه، تورم و قرمزی لثه و بوی بد دهان هستند.

۲.برفک یا کاندیدیازیس دهانی: یک عفونت قارچی است که معمولاً در افراد با سیستم ایمنی ضعیف و یا در اثر مصرف طولانی مدت آنتی بیوتیک ها، استروئیدها و دیگر داروهای خاص رخ می‌دهد. علائم آن شامل التهاب، قرمزی و خارش دهان و گلودرد است.

۳. سرطان دهان و دندان: یکی از بیماری‌های خطرناک دهان و دندان که می‌تواند باعث تخریب بافت‌ها شود. برای پیشگیری از سرطان دهان و دندان، مراجعه به دندانپزشک برای بررسی و درمان بیماری‌های دهان و دندان و داشتن یک رژیم غذایی سالم و مراقبت از دهان و دندان بسیار مهم است.

با توجه به این که شناخت درست از بیماری‌های دهان و دندان بسیار مهم است، بهتر است اگر علائم هرگونه بیماری دهان و دندانی را تجربه می‌کنید، به دنبال درمان مناسب بگردید.

شکاف لب و کام

شکاف لب و کام یک نوع اختلال ساختاری است که در دوران جنینی به وجود می‌آید. این اختلال در شکل صورت و دهان افراد تأثیر می‌گذارد و باعث شکافتن یک یا هر دو لب و کام می‌شود. این اختلال در بسیاری از موارد به صورت ژنتیکی انتقال پیدا می‌کند، اما دلایل دیگری نیز مانند عوامل محیطی بر روی بروز آن تأثیر دارند. شکاف لب‌و‌کام می‌تواند باعث مشکلات مختلفی شود. برای مثال، خوردن، نوشیدن، تنفس و حتی صحبت کردن را می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، این اختلال می‌تواند ظاهر فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد و برای افرادی که از آن رنج می‌برند، مشکلات روانی نیز به دنبال داشته باشد. درمان شکاف لب و کام عموماً شامل جراحی است و هدف آن به حذف شکاف و بهبود ظاهر فرد است. پس از جراحی، فرد باید به یک تیم از متخصصین دندانپزشکی تحت نظر قرار گیرد تا بهبودی کامل را تجربه کند. در کل، شکاف لب و کام یک اختلال ساختاری جدی است که تأثیراتی بر روی زندگی روزمره فرد دارد. درمان مناسب و به موقع می‌تواند به فرد کمک کند تا بهبودی کامل را تجربه کند و مشکلات روزمره خود را بهبود بخشد.

بیماری های لثه

بیماری‌های لثه شامل تعداد زیادی از بیماری‌های مرتبط با لثه هستند، که شامل التهاب لثه، عفونت لثه، بیماری‌های خودایمنی لثه و دیگر بیماری‌های مرتبط با لثه می‌شوند. این بیماری‌ها می‌توانند باعث تخریب بافت‌های لثه و در نتیجه درمان ناپذیری دندان‌ها و فضای میان دندانی شوند. در صورتی که علائم هر یک از این بیماری‌ها را تجربه می‌کنید، بهتر است که به دنبال درمان مناسب بگردید و اقدامات پیشگیری را از جمله بهداشت دهان و دندان رعایت نمایید تا بیماری‌های لثه را از پیشگیری کنید.

برفک یا کاندیدیازیس دهانی

برفک و کاندیدیازیس دو بیماری مختلف هستند.

برفک یک عفونت ویروسی است که باعث التهاب در گلو و حنجره می‌شود. علائم آن شامل گلودرد، تب، سرفه، خستگی و بی‌خوابی هستند. درمان برفک شامل استراحت، مایعات گرم، داروهای ضد درد و ضد تب مانند پاراستامول و ایبوپروفن و همچنین قرص‌های ضد ویروسی مانند آسیکلوویر است.

کاندیدیازیس دهانی یک عفونت قارچی است که باعث التهاب در دهان و لثه می‌شود. علائم آن شامل قرمزی، خارش، سوزش و تورم لثه و دهان هستند. درمان کاندیدیازیس دهانی شامل استفاده از داروهای ضد قارچ، مانند کلوتریمازول، فلوکونازول یا نیستاتین و همچنین شستشوی دهان با آب اکسیژنه مایعات ضد قارچ مانند کلرهگزیدین و استفاده از محلول‌های ضد قارچ، نظیر نیستاتین، می‌باشد. بهتر است برای تشخیص صحیح و درمان مناسب هر کدام از این بیماری‌ها، به پزشک خود مراجعه کنید.

سرطان دهان و دندان

سرطان دهان و دندان یک بیماری خطرناک است که می‌تواند در هر قسمتی از دهان یا لثه شروع شود، اما بیشتر در زبان، لب‌ها، حلق و پایین دهان رخ می‌دهد.

علائم سرطان دهان و دندان شامل زخم‌های دائمی، کوچک یا بزرگ، تغییرات رنگ پوست، خارش، سوزش، خونریزی و درد است. در صورتی که این علائم به مدت بیش از دو هفته ادامه دارد، باید به پزشک مراجعه کنید.

علل سرطان دهان و دندان شامل مصرف تنباکو (سیگار، قلیان، نیکوتین)، مصرف الکل، عفونت با ویروس اپشتین–بار، پاپیلوما و اگزوتیک، استفاده از دهان‌شویه‌های حاوی الکل، فقدان بهداشت دهان و دندان، بیماری‌های خود ایمنی، مانند لوپوس و عوامل ژنتیکی می‌باشد.

درمان سرطان دهان و دندان شامل جراحی برای برداشتن توده سرطانی، شعاع درمانی (radiation therapy)، شیمی درمانی (chemotherapy) یا ترکیبی از این روش‌ها است. بهترین راه پیشگیری، پاکسازی دهان و دندان منظم، کاهش مصرف تنباکو و الکل و بررسی دوره‌ای علائم غیرمعمولی دهان و دندان است.

جراحی ضایعات پاتولوژی

جراحی ضایعات پاتولوژی به معنای برداشتن بافت یا سلول‌های بیمار یا غیرعادی از بدن است. این جراحی ممکن است در صورتی که ضایعه نیاز به تشخیص دقیق و درمان دارد و یا به علت خطر احتمالی تبدیل به سرطان دارد، انجام شود.

این جراحی می‌تواند به صورت باز یا بسته انجام شود. در جراحی باز، پزشک یک برش بزرگ در ناحیه ضایعه قرار می‌دهد و در جراحی بسته، جراح سعی می‌کند کمترین حجم بافت را بریده و حفظ کند. پس از جراحی در آزمایشگاه بررسی می‌شود تا ببینیم آیا ضایعه بیشتری برای درمان لازم است یا خیر. همچنین، بعضی از بیماران نیاز به درمان های دیگر مانند شیمی درمانی نیز خواهند داشت.

جراحی ضایعات پاتولوژی در بسیاری از موارد موفق است و بهبودی بیمار را به همراه دارد، اما ممکن است با عوارض جانبی مانند درد، خونریزی یا عفونت همراه باشد. بهتر است قبل از جراحی، نظر پزشک‌های مختصص را دریافت کنید و به توصیه‌های آنها عمل کنید.

مراقبت های بعد از جراحی:

بعد از جراحی ضایعات پاتولوژی، ممکن است برای مراقبت و بهبودی بیمار، برخی اقدامات لازم باشد. در ادامه به چندین مورد اشاره می‌کنم:

• تغذیه مناسب: برای بهبود سلامتی بیمار، تغذیه صحیح و مناسب بسیار مهم است. پس از جراحی، بیمار باید غذاهای نرم مانند سوپ، پوره و … مصرف کند. همچنین، باید از مصرف غذاهای حاوی چربی و شیرینی‌های پر قند خودداری کند.
• استراحت کافی: بعد از جراحی، بیمار نیاز به استراحت کافی دارد تا بهبودی سریع‌تری داشته باشد. بنابراین، بیمار باید از فعالیت‌های سنگین اجتناب کند و تلاش کند تا زمان بیشتری را در استراحت بگذراند.
• داروهای تجویز شده: پزشک ممکن است بعد از جراحی به بیمار داروهایی را تجویز کند که باید به‌صورت دقیق و درست مصرف شوند. بعضی از داروها ممکن است باعث عوارض جانبی شوند، بنابراین باید دقت لازم را در مصرف آن‌ها داشته باشید.

روش درمان متخصص آسیب شناسی دهان، فک و صورت چگونه است؟

به طور کلی باید بدانید یکی از مهم‌ترین اهدافی که متخصص آسیب شناسی دهان،فک و صورت دنبال می‌کند این است که بیماری‌های مربوط به دهان و فک و صورت را درمان نماید. و همچنین در مورد روش‌های درمان آن‌ها اطلاعات بیشتری جمع آوری کند. نمونه‌های بافتی را این پزشک آماده می‌سازد و با توجه به آن نمونه‌ها می‌تواند ضایعات دهان و فک و صورت را تشخیص دهد.

برخی از بیماری‌هایی که سیستمیک هستند به وسیله متخصص آسیب شناسی دهان،فک و صورت تشخیص داده می‌شود. همچنین باید بدانید این پزشک به خوبی با رادیوگرافی و روش استفاهه از آن آشنایی دارد و می‌تواند آن را به بهترین نحو ممکن انجام دهد. توانایی ارائه دادن خدمات آموزشی برای پیشبرد علم یکی از دیگر اهدافی می‌باشد که این پزشک دنبال می‌کند و در محدوده این رشته فعال است.

لیست بهترین متخصص‌های پاتولوژی فک و دهان

1. دکتر وحید مسگرزاده

آدرس مطب	خیابان ولی عصر، بالاتر از خیابان دستگردی (ظفر)، خیابان بهرامی، پلاک 94، طبقه اول، واحد 104
شماره تماس	02188780179

2. دکتر سید محمد باقر مرتضوی

آدرس مطب	سهروردی شمالی، خیابان آپادانا، کوچه وهابی برزی، پلاک 5، طبقه اول
شماره تماس	۰۲۱۸۸۷۶۸۵۸۷

3. دکتر علی لطفی

آدرس	بزرگراه رسالت شرق – خیابان آیت شمالی – نبش کوی زمرد شرقی – کلینیک سبز
شماره تماس	۰۲۱-۷۷۸۰۸۰۴۵
اینستاگرام	sabzdentalclinic
روزهای حضور	شنبه ها از ساعت ۱۲ ظهر الی ۳ بعد از ظهر – چهارشنبه ها از ساعت ۱۲ ظهر الی ۸ شب

4. دکتر سمیرا فرنیا متخصص آسیب شناسی فک و دهان

آدرس	نلسون ماندلا، خیابان قبادیان غربی، پلاک ۸
شماره تماس	۰۲۱-۷۹۶۵۸۰۰۰
وبسایت	implanttehran.com
اینستاگرام	dr.samira.farnia
روزهای حضور	همه روزه ۱۱ صبح تا ۸ شب

5. دکتر وحید اسماعیلی

آدرس	استان تهران، شهر تهران، اتوبان ستاری، پایین تر از همت، بلوار لاله، خیابان مجاهد کبیر جنوبی، خیابان رجایی، پلاک ۲، واحد ۱۲
شماره تماس	۰۲۱-۴۴۶۱۳۷۰۰
روزهای حضور	شنبه تا چهارشنبه از ساعت ۱۵:۳۰ الی ۲۱:۰۰

سخن پایانی

شما در این مقاله با پاتولوژیست آشنا شدید. همچنین از پاتولوژی (آسیب شناسی) دهان و دندان آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول