گوتا پرکا دندانپزشکی
گوتا پرکا – gutta-percha – یکی از مواد مورد مصرف در دندانپزشکی می باشد. این ماده از نوعی ماده پلاستیک – Palaquium – از درختانی همچو Palaquium gutta ، Isonandra gutta و Dichopsis gutta بدست می آید.
فهرست مطالب
- موارد استفاده از گوتاپرکا در دندانپزشکی
- انواع گوتا پرکا
- دلیل استفاده از گوتاپرکا در دندانپزشکی
- تفاوت فایل دستی و فایل روتاری
- سخن پایانی و سوالات متداول
در صنایع پزشکی و دندانپزشکی این ماده خام اولیه بدست آمده از درختان فوق را با ترکیب مواد دیگری از جمله زینک اکساید – Zinc oxide – و مواد رنگی و اپک کننده و چسباننده به صورت نوارهای مخروطی رنگی و با درجه ضخامت متفاوت تولید میکنند. و بنا به سایز کانال دندان در آن توسط دندانپزشک مجرب مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاداه از گوتا پرکا توسط دندانپزشکان
برای قرار دادن کُن گوتا پرکا در داخل کانال دندان بعد از پاکسازی و شکل دهی کانال توسط دندانپزشک، و همچنین بعد از تهیه رادیوگرافی از کانال دندان، دندانپزشک ضخیم ترین کن گوتاپرکای که بتواند از تمام طول کانال ایجاد شده در دندان عبور کند و آن را تا ناحیه اپکس سیل نماید انتخاب شده و درون کانال قرار می گیرد. سپس با استفاده از مواد سیلر ( نظیر AH26 یا زینک اکساید اوژنول ) و نیز کن گوتا پرکای شماره ۱۵ که کوچکترین سایز گوتا پرکای استاندارد بوده و تحت عنوان کن فرعی نامیده می شود.
بقیه فضای کانال دندان تا جایی که کن فرعی قادر به طی کردن کمتر از یک سوم کانال باشد پر می گردد. برای سهولت در پر کردن کانال دندانپزشکان از وسیله ای به نام اسپیریدر انگشتی استفاده می شود.
انواع گوتا پرکا
با توجه به پیشرفت روز افزون دندانپزشکی و تجارب جدید دندانپزشکان، شرکت های ساخت تجهیزات دندانپزشکی همواره سعی را بر آن داشته اند که انواع مختلفی از گوتا پرکا ها را برای مصارف دندانپزشکان تدارک ببینند. گوتاپرکا در فرم ها و سایزهای مختلف موجود است. گوتا پرکاهای تک سایز یا single guta در اندازه ها و کدهای مختلفی موجود هستند که دندانپزشک بسته به اندازه طول کانال ریشه دندان و گشادی آن از گوتاپرکا مناسب برای کانال ریشه استفاده می کند.
ساختار شیمیایی گوتا پرکا
از لحاظ شیمیایی گوتاپرکا یک پلیترپن است، یک پلیمر از ایزوپرن یا پلی ایزوپرن. تصویر زیر شبکه شیمایی تشکیل دهنده گوتاپرکا را نمایش می دهد.
چرا از گوتاپرکا در دندانپزشکی استفاده میکنند
از لحاظ شیمیایی گوتاپرکا جزو موادی است که به آسانی با بدن انسان واکنش نشان نمیدهد. این خاصیت گوتا پرکا در انواع دستگاه های جراحی و در درمان کانال ریشه دندان در دندان پزشکی استفاده می شود.
مهمترین مواردی که گوتاپرکا را در اولویت انتخاب دندانپزشکان قرار داده است علاوه بر خواص فیزیکی و شیمیایی گوتا پرکا، ویژگی های جالب دیگر از جمله محدوده نفوذ پذیری و سازگاری با دندان، نقطه ذوب و انعطاف پذیری و قالب گیری راحت گوتاپرکا می باشد. زمانیکه دندان نیاز به عصب کشی داشته باشد بعد از اینکه دندانپزشک با ابزار و وسایل تخصصی این کار، کانال ریشه دندان را کاملاً پاکسازی کرد و اصطلاحاً پالپ یا عصب دندان خارج شد باید کانال ریشه مجدداً پر شود.
دندانپزشک برای پر کردن کانال ریشه دندان از گوتاپرکا استفاده می کند. دندانپزشک گوتاپرکا را به ماده ای به نام سیلر آغشته کرده و داخل کانال ریشه دندان را کاملا پر میکند. گوتا پرکا در فرم گوتاهای نازک که متناسب با فایل های عصبی هستند که به گوتاهای فرعی یا accessories معروف هستند نیز موجود می باشد که این نوع از گوتاپرکا معمولاً به صورت چندتایی مورد استفاده قرار می گیرند.
مراحل پرکردن کانال ریشه دندان در دندانپزشکی با استفاده از گوتاپرکا
دندانپزشک بسته به آخرین فایل دستی مورد استفاده برای خارج کردن کامل پالپ یا همان عصب دندان و طول ریشه و فرم انتهای ریشه دندان به تعداد مورد نیاز جهت پر کردن کامل کانال ریشه دندان گوتا پرکا را آغشته به سیلر کرده داخل کانال ریشه گذاشته و زمانیکه از پر شدن کامل و دقیق کانال ریشه دندان اطمینان پیدا کرد اضافات گوتاپرکا را با یک قلم داغ شده قطع می کند و در این مرحله پر کردن ریشه دندان تمام می شود.
تفاوت گوتا پرکا دستی و فایل روتاری
زمانی که دندان نیاز به عصب کشی داشته باشد، دندانپزشک کانال های ریشه دندان آسیب دیده را به طور کامل تخلیه و پاکسازی می کند.در این زمان اهمیت گوتا پرکا نمایان می شود؛ چرا که کانال های ریشه دندان تخلیه شده باید مجددا با یک ماده مناسب پر شوند که این ماده همان گوتاپرکا نام دارد.
گوتا پرکا از نوعی شیره درخت تهیه می شود و یکی از زیست سازگارترین بیومتریال های استفاده شده در بدن می باشد. زمانی که این ماده وارد کانال ریشه دندان می شود سیستم ایمنی بدن را تحریک نمی کند و هیچ آلرژی و واکنش منفی یا سمیتی در دندان و بدن ایجاد نمی کند.
بنابراین، گوتا پرکا یک ماده ترموپلاستیک و زیست سازگار طبیعی است که بعد از ترکیب شدن با مواد دیگری مانند زینک اکساید، مواد چسباننده و رنگی به صورت نوارهای مخروطی شکل رنگی در آمده اند. این نوارهای مخروطی شکل ضخامت های متفاوتی دارند و می توانند با تنوعی که دارند بسته به سایز کانال تخلیه شده، مورد استفاده قرار گیرند.
گوتا ماده ای حیاتی برای عصب کشی دندان
همانطور که می دانید در درمان ریشه دندان تمام کانال های ریشه تخلیه می شوند. این کانال های تخلیه شده می توانند مکانی مناسب برای ورود باکتری ها و ایجاد عفونت باشند. بنابراین، وجود یک ماده که بتواند درون این حفره های تخلیه شده را پر کند لازم و حیاتی است. به همین دلیل است که عصب کشی بدون وجود گوتا ، این ماده زیست سازگار غیر ممکن است.
برای خرید گوتا پرکا دندانپزشکی می‌توانید روی قسمت رنگی کلیک کنید تا به فروشگاه تجهیزات دندانپزشکی پیشرودنت وارد شوید. در ادامه چند نمونه از محصولات موجود به نمایش در آمده است.
سوالات متداول
گوتا پرکا یک ماده ترموپلاستیک و زیست سازگار طبیعی است که بعد از ترکیب شدن با مواد دیگری مانند زینک اکساید، مواد چسباننده و رنگی به صورت نوارهای مخروطی شکل رنگی در آمده اند. این نوارهای مخروطی شکل ضخامت های متفاوتی دارند و می توانند با تنوعی که دارند بسته به سایز کانال تخلیه شده، مورد استفاده قرار گیرند.
دندانپزشک بسته به آخرین فایل دستی مورد استفاده برای خارج کردن کامل پالپ یا همان عصب دندان و طول ریشه و فرم انتهای ریشه دندان به تعداد مورد نیاز جهت پر کردن کامل کانال ریشه دندان گوتا پرکا را آغشته به سیلر کرده داخل کانال ریشه گذاشته و زمانیکه از پر شدن کامل و دقیق کانال ریشه دندان اطمینان پیدا کرد اضافات گوتاپرکا را با یک قلم داغ شده قطع می کند و در این مرحله پر کردن ریشه دندان تمام می شود.
