از دست دادن دندان یکی از مهمترین مشکلاتی است که برای دندان‌ها پیش می‌آید. نه تنها روی زیبایی تاثیر منفی دارد؛ بلکه مهم‌تر از آن مشکلاتی را هنگام غذا خوردن به وجود می‌آورد. حتی ممکن است بر حرف زدن فرد نیز تاثیر بگذارد. روش‌های مختلفی مثل روکش (بریج) و ایمپلنت برای کاشت دندان وجود دارد. در اینجا به بررسی روش‌های کاشت دندان و مزایا و معایب آنها پرداخته‌ایم.
تعویض دندانهای از دست رفته مهم است. کاشت دندان باعث می‌شود لبخند شما زیباتر باشد. همچنین باعث رفع مشکلات نیش و جلوگیری از ریختن دندان های باقی مانده در فضای خالی می شود. همچنین کاشت دندان باعث کاهش حساسیت دندان های باقی مانده به پوسیدگی دندان و بیماری لثه می شود.
فهرست مطالب
- روند کاشت دندان چگونه است؟
- ایمپلنت دندان چیست؟
- درمان دندان از دست رفته به کمک بریج دندانی
- استفاده از دندان مصنوعی
- مقایسه درصد موفقیت ایمپلنت و کاشت بریج
- بهترین روش برای شما کدام است؟
- سوالات متداول
روند درمان کاشت دندان
ابتدا ایمپلنت با جراحی در حفره ای که توسط دندانپزشک در استخوان آرواره ایجاد شده است، قرار می گیرد. زمانی که ایمپلنت با استخوان آرواره ادغام شود. همانند ریشه برای دندانی عمل می کند که جایگزین دندان از دست رفته خواهد شد.
کاشت جزء درمان های پیچیده در دندانپزشکی به شمار می آید. وجود میزان کافی استخوان در آرواره برای موفقیت درمان کاشت دندان ضروری است. در مواردی که از میزان طبیعی کمتر است، گاها به شکست می انجامد.البته اگر آرواره فضای کافی برای قرارگیری ایمپلنت نداشته باشد، خوشبختانه می توان از روش پیوند استخوان فک با دندان استفاده کرد.
“پیوند استخوان” اصطلاحی پزشکی است که به روش هایی اشاره می کند که برای ساخت استخوان استفاده می شوند. پیوند باعث می شود که دندانپزشک بتواند کاشت دندان جلو یا هر دندان دیگر را انجام دهد.
انواع روش های کاشت دندان
ابتدا به بررسی درمان ایملنت دندان خواهیم پرداخت. سپس به بررسی روش‌های رایج دیگری مانند: بریج دندان، دندان مصنوعی و … می‌پردازیم.
ایمپلنت دندان چیست؟
در فرآیند کاشت ایمپلنت دندان ریشه دندان آسیب دیده به مرور زمان از بین می‌روند. این به این معناست که دیگر هیچ جایگاهی برای جای گیری دندان جدید در روی لثه وجود ندارد. مرحله اول ایمپلنت دندان کاشت میله‌ای فلزی از جنس تیتانیوم است. این پایه در لثه قرار می‌گیرد. سپس دندان جایگزین روی این پایه قرار می‌گیرد.
ایمپلنت علاوه بر فراهم آوردن شرایط نصب دندان جدید، به زیبایی چهره افراد کمک می‌کند. مخصوصا لبخندی زیبا را به افراد هدیه می‌دهد و اعتماد به نفس آنها را قوت می‌بخشد.
این روش کاشت دندان از ادامه تحلیل استخوان دندان جلوگیری کرده و تا ۴۰ سال ماندگاری دارد. کاشت دندان به روش ایمپلنت نیز نیاز به مراقبت مانند دندان طبیعی را به دنبال دارد. بنابراین با مراقبت‌های مناسب از وضعیت دندان می‌توانید به عمر طولانی‌تر این دندان کاشته شده امیدوار باشید.
مزایای ایمپلنت
- جلوگیری از تحلیل بیشتر لثه
- بازگردانی زیبایی صورت و لبخند
- ماندگاری طولانی
- قدرت خرد کردن و جویدن بالا
روش کاشت ایمپلنت ممکن است به چه دلیل با شکست مواجه می شود؟
- محل نامناسب قرارگیری ایمپلنت: اگر کاشت ایمپلنت به طور درست انجام نگیرد؛ فرایند جوش خوردن آن با استخوان فک نیز به درستی انجام نخواهد گرفت. در نهایت پایه ایمپلنت لق شده و می افتد.
- شکستن ایمپلنت ها: ایمپلنت ها گاهی اوقات ممکن است بشکنند یا ترک بردارند. در اثر وارد آمدن فشار بیش از حد یا بارگذاری نادرست تاج دندان مصنوعی روی آن هاست.
- عفونت: در صورتی که اطراف پایه ایمپلنت عفونت یا التهاب در لثه یا استخوان مشاهده شود کاشت ایمپلنت با شکست مواجه خواهد شد.
- سیگار کشیدن: سیگار کشیدن توانایی بدن را برای بهبود جراحت ها کاهش داده و جریان خون لازم را به محلی که زخم شده نمی رساند. به همین علت فرایند جوش خوردن ایمپلنت به استخوان فک به سختی انجام می شود.
- بهداشت دهان و دندان ضعیف: اگر بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت نشود بیماری Pre-implantation یا التهاب لثه اطراف ایمپلنت های دندانی مشاهده خواهد شد. تقریبا با ایجاد بیماری های لثه اطراف دندان طبیعی مشابه هست. در صورتی که این بیماری پیشرفت کند پایه ایمپلنت لق شده و باید از جای خود خارج شود.
اکثر این فاکتورها در اثر رفتارهای نادرست بیمار مانند سیگار کشیدن یا عدم رعایت بهداشت دهان و دندان بوجود می‌آید. تجربه جراحان فک و دهان و ایمپلنتولوژیست ها نشان می‌دهد که مراقبت‌های پس از کاشت ایمپلنت نقش بسزایی در افزایش درصد موفقیت آنها ایفا می‌کند.
آشنایی با روش های کاشت دندان افتاده
در قسمت قبل به بررسی درمان ایمپلنت پرداختیم. حال سراغ روش‌های دیگری می‌رویم. یکی از پرکاربردترین روش‌ها، کاشت پل دندان است. پل دندانی یا بریج دندان برای افرادی مناسب که دندانهای از دست رفته‌ی آنها کنار هم قرار دارد.
برای افرادی که تمامی دندانهای خود را از دست داده‌اند بهترین روش استفاده از دندان مصنوعی است. در نهایت به بررسی چند روش نوین خواهیم پرداخت که هم از ایمپلنت دندان کمک می‌گیرد و هم از بریج دندانی.
کاشت دندان به روش بریج
روش دیگری که در کاشت دندان از آن استفاده می شود استفاده از بریج یا همان روکش دندان است. بریج دندان معمولا از جنس سرامیک، مس یا ترکیبی از هر دو این ها است.
انواع بریج دندان را می توان به روکش فلزی، FPM روکش، روکش سرامیکی و روکش زیرکونیوم تقسیم کرد که متناسب با شرایط کاشت دندان از هر کدام آن استفاده می کنند. بریج دندان همان دندان مصنوعی است که به کمک دندان های دو طرف در جای خود ثابت می شود.
تا زمانی که دندان های کناری سالم هستند و قدرت ثابت نگه داشتن دندان بریج شده را داشته باشند می توان از آن استفاده کرد. اما اگر هر کدام از دندان های کناری دچار آسیب شوند باید روش بریج را با روش های دیگرکاشت دندان مانند ایمپلنت جایگزین کرد. برای این کار دندانپزشک ابتدا دندان های کناری را آماده می کند و با تراش دادن آن ها فضای لازم برای بریج را ایجاد می کند.
سپس مدلی از دندان در آزمایشگاه بریج ساخته می شود. البته مدتی از بریج موقت استفاده می شود تا اگر مشکلی به وجود نیامد در مرحله بعد بریج دائم را قرار دهند و کاشت دندان دائم صورت می گیرد. طول عمر بریج ها در صورتی که بهداشت دهان و دندان رعایت شود چیزی حدود 5 تا 15 سال است.
مزایای بریج دندان
بریج دندان یا پل دندانی با جایگزینی دندان های از دست رفته و همچنین جلوگیری از افتادگی بافت های نرم دهان، ظاهر شما را بهبود می بخشند. بریج دندان توانایی شما در غذا خوردن را بهبود می ببخشد، خصوصاً اگر چند دندان از بین رفته باشد. هر گونه مشکل گفتاری به دلیل از دست دادن دندان ها را اصلاح می کند.
مانع از حرکت دندان ها و کج شدن آن ها می شود. سرعت درمان بیشتری نسبت به ایمپلنت (کاشت دندان) دارد. اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید مدت زمان دوام و ماندگاری آن بسیار طولانی است.
کاشت دندان مصنوعی
این سبک از کاشت دندان بصورت‌های نیمه مصنوعی یا پارسیل، نیمه ثابت و متحرک ساخته شده و قابل استفاده در جای دندانهای از بین رفته است. کاشت دندان با چسب یا کاشت دندان مصنوعی بر اساس دو روش بیان شده بصورت زیر انجام می‌شود.
کاشت دندان بدون ایمپلنت
این روش با تکنیک‌های دقیق و پیچیدۀ رادیوگرافی و همراه با فناوری‌های رایانه‌ای انجام می‌شود. تصویر برداری‌های دقیق سه بعدی این امکان را فراهم می‌کند که ساختار دقیق استخوان فک ارزیابی شده، بهترین محل برای کاشت دندان انتخاب شود.
این روش به خصوص برای بیمارانی مناسب است که تقریبا تمام دندانهای خود را از دست داده‌اند. یا مایل هستند به سرعت دندانهای خود را بازیابی کنند. همچنین برای افرادی که اختلال‌های انعقاد خون دارند بسیار کاربردی است. چون میزان خونریزی در این روش بسیار کم است و یا اصلا وجود ندارد.
کاشت دندان نیمه مصنوعی یا پارسیل
دندان مصنوعی نیمه یا پارسیل از یک پروتز مصنوعی مشابه و جایگزین دندان ساخته شده است. این نوع کاشت با تکیه بر دندانهای مجاور بر جای خود ثابت می‌شود. اما ماهیت این سبک کاشت دندان مصنوعی محترک است زیرا بیمار قادر است در صورت لزوم آن را در بیاورد.
مقایسه درصد موفقیت ایمپلنت دندان با بریج
ایمپلنت های دندانی با هدف دوام و طول عمر طولانی طراحی شده اند. در حقیقت درمان با ایمپلنت، گزینه مناسبی برای جایگزین کردن دندان از دست رفته با درصد موفقیت بسیار بالا است. مطالعات کلینیکی طی ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته نشان می دهد که درمان با ایمپلنت دندان موفقیت بالایی بیش از ۹۵ درصد رشد داشته است.
درحالی که طول عمر بریج های دندانی طبق بیانیه سازمان دندانپزشکی آمریکا کمی بیش از ۱۰ سال است. نشان دهنده ساختار ضعیف دندانهای پایه به عنوان حمایت کننده بریج ها می باشد. طول عمر و دوام ایمپلنت های دندانی گاهی به ۲۰ سال و بیشتر نیز می رسد. دندانهایی که به عنوان پایه بریج به کار برده می شوند در معرض خطر پوسیدگی و شکستگی بیشتری قرار دارند. دندانهای مصنوعی نیز معمولاً بین ۳ تا ۵ سال عمر میکنند و در طول این زمان به طور مداوم باید ترمیم شوند. چون استخوان زیر آنها شروع به تحلیل رفتن و کاهش یافتن می نماید.
بهترین روش کاشت دندان کدام روش است؟
- از مهمترین مزایای ایمپلنت دندان نسبت به روکش، می‌توان به سالم ماندن سایر دندان‌ها اشاره کرد. در بریج دندان، دندانهای اطراف به عنوان پایه در نظر گرفته می‌شوند. به این صورت که دندانهای اطراف تراشیده شده و نقش پل اتصالی را ایفا میکنند. اما در ایمپلنت به این صورت نیست و آسیبی به سایر دندان‌ها وارد نمی‌شود.
- مزیت دیگر ایمپلنت نسبت به روکش دندان، عدم تحلیل استخوان فک است. زیرا ایمپلنت دندان به شکل یک پیچ از جنس تیتانیوم در استخوان فک کاشته می‌شود و بعد از مدتی به استخوان فک جوش می‌خورد.
- دوام و ماندگاری ایمپلنت دندان نیز نسبت به بریج دندان بیشتر است.
- مراقبت از دندان‌ها و رعایت موارد بهداشتی در ایمپلنت راحت‌تر از بریج یا روکش می‌باشد.
- به طور کلی مزایای ایمپلنت نسبت به دیگر روش‌ها بیشتر است اما نمی‌توان گفت که بهترین روش کاشت دندان، ایمپلنت است. هر فرد با توجه به شرایط و نظر متخصص ایمپلنت دندان راه حل مناسب را برای کاشت دندان خود انتخاب می‌کند.
سوالات متداول
دندان قدامی بیشتر از دندان آسیا یا خلفی دچار آسیب یا ضربه خارجی می شوند. کاشت دندان جلو جایگزینی مصنوعی برای ریشه دندان است. ایمپلنت به طور مستقیم درون استخوان فک قرار می گیرد و دندان ساخته شده به آن متصل می شود. دقیقا به همان شکل که دندان طبیعی به ریشه متصل می شود. اگر یک یا چند دندان قدامی را از دست داده اید یا اینکه مطمئن هستید که در اثر بیماری لثه به زودی دندان هایتان را از دست می دهید، نیاز به کاشت خواهید داشت.
ریشه دندان آسیب دیده یا از دست رفته – دندان خرد شده یا شکسته – دندان به شدت پوسیده – از دست رفتن دندان در اثر تصادف یا آسیب شدید
در صورتی که مشکل شما یکی از موارد مطرح شده در بالا باشد، شرایط لازم برای کاشت را دارید و باید برای درمان و راهنمایی بیشتر به دندانپزشک یا متخصصی ماهر در زمینه ایمپلنت مراجعه کنید.
جواب صادقانه در پاسخ به این سوال که به دفعات پرسیده می شود، این است که اگر دندان جلوی شما کاملا از بین رفته باشد، در این صورت این درمان برایتان ضرورت دارد. اما برای انجام این کار تنها سالم بودن دهان و بافت لثه کافی نیست. شرایط و بیماری هایی وجود دارند که می توانند بر درمان ایمپلنت تاثیر بگذارند. به عنوان مثال بیماری هایی مانند سرطان، دیابت کنترل نشده، رادیوتراپی آرواره، اعتیاد به الکل، سیگار کشیدن زیاد و بیماری پریودنتال می توانند بر روند این درمان تاثیر بگذارند. این بیماری ها مانع ادغام صحیح و قوی ایمپلنت با استخوان می شوند.
